Polskie Koło Niewidomych w Gliwicach powstało w roku 1959- z części niewidomych z terenu Gliwic i okolic, którzy do tego czasu należeli do Koła Zabrzańskiego. Na czele stanął Augustyn Potempa, początkowo wykorzystując do tego celu prywatne mieszkanie. Po okresie starań o pozyskanie do potrzeb Koła stałego lokalu, poprzez okres przejściowy w szkole Muzycznej w Gliwicach, wylądowano w lokalu po sklepowym na ul. Zabrskiej 16 (róg Królowej Jadwigi), gdzie pozostawano do stanu wojennego w roku 1981.
Jako pierwszy etap historii Koła wyróżnimy okres od 1959 - 1989 do czasu przemian ustrojowych:
a.Historia
W roku 1961 – na dwie kadencje wybrano przewodniczącego kol. Pawła Gemzę w roku 1965 zaczęła pracować w Zarządzie kol. Janina Pękała do dziś udziela się w pracy Koła.
W roku 1966 przewodniczącą została kol. Helena Łukawska, której udało się pozyskać dla Koła jako pomoc widzącą Kalinę Kwiatkowską, do dziś współpracującą z Władzami Koła, jako członek nadzwyczajny PZN.
W roku 1969 przewodniczącym został kol. Piotr Zając prace z Zarządzie Koła rozpoczął Zdzisław Kluczny, późniejszy długoletni przewodniczący Zarządu Koła w latach 1971-1996.
W roku 1971 rozpoczęła działalność Komisja Rewizyjna Koła. Pierwszym jego przewodniczącym została Helena Łukawska.
Dotychczasowa siedziba Koła została powiększona o dodatkowe pomieszczenia. Generalny remont pomieszczeń świetlicowych przeprowadził MZBM na własny koszt, a w wyposarzeniu świetlicy pomogły zakłady przemysłowe naszego miasta.
W roku 1973 przewodniczącym Komisji Rewizyjnej został kol. Paweł Gemza. W tym okresie Zarząd powołał do współpracy komisje problemowe: kulturalno – oświatową, rehabilitacyjna i socjalno – bytową.
Od roku 1979 jako członek Zarządu Koła zaczął działać Karol Kops . W tym że roku rozpoczęliśmy współprace z filia Biblioteki Miejskiej na osiedlu Sikornik, która posiada w swych zbiorach książki nagrane na kasetach magnetofonowych.
Ogłoszenie stanu wojennego w roku 1981nie przerwało działalności Koła, lecz za zgodą Komisarza Wojskowego na miasto Gliwice należało ograniczać się do spotkań w świetlicy i wychodzić pojedynczo, żeby nie było podejrzeń o zgromadzenia polityczne. Ponad to na wniosek Komisarza przydzielono nam nowy lokal w dawnym akademiku na ul. Zwycięstwa ½, w którym pozostajemy do dziś. Konieczny remont przeprowadził MZBM na koszt własny, a w wyposażeniu partycypował Zarząd Okręgu. Znaczny wkład w przystosowanie pomieszczeń do naszych potrzeb włożyli członkowie Koła i ich rodziny.
W roku 1982 w Komisji Rewizyjnej zaczął działać jej późniejszy długoletni przewodniczący Marian Porzycki.
b.Działalność
W tym okresie Koło prowadziło szeroką działalność na płaszczyźnie kulturalno – oświatowej, rehabilitacji i rekreacji członków związku i ich rodzin. Organizatorami i współorganizatorami tego typu imprez był Okręg Śląski w Chorzowie, PTTK Gliwice, Ogólnopolskie organizacje społecznej niektóre Okręgi Polskiego Związku Niewidomych oraz nasze Koło.
Dowodem dużej aktywności naszych członków są gromadzone i znajdujące się w naszej świetlicy dyplomy i puchary.
Dyplomy:
- 1.1970 - za uczestnictwo w woj. Konkursie Placówek Kulturalno - Oświatowych z okazji 25 – lecia PRL – 17-07-1970r.
- 2.1972 – za zajecie III miejsca w woj. Konkursie Placówek Kulturalno – Oświatowych za rok 1972 – Chorzów dn.31-12-1972r.
- 3.1974 – I miejsce w woj. Konkursie Placówek Kulturalno –Oświatowych z okazji 30-lecia PRL
- 4.1978- za udział w II ogólnopolskim Rajdzie Inwalidów Niewidomych „Beskidy 1978” – Bielsko Biała dn. 31-05-1978
- 5.1978 – za udział w II ogólnopolskim zlocie turystycznym – Siemiany
- 6.1978 – zajęcie I miejsca w konkursie Kulturalno – Oświatowych – Okręg Śląski
- 7.1979 – za zajecie II miejsca w turnieju Piłki Toczonej Niewidomych o „Ciupagę Beskidzką” – Bielsko Biała dn. 10-06-1979
- 8.1981 – za zajecie II miejsca w turnieju o „Lampkę Górnika” 10-12.12.1981, Kamień k/ Rybnika ( drużyny z Poznania, Lublina, Chorzowa- tylko członkowie naszego Kola)
- 9.1982 – za zajecie III miejsca w turnieju Piłki toczonej o „Lampkę Górnika” - Kamieniu k/ Rybnika dn. 18-21.11.1982r.
- 10.1985 – za zdobycie II miejsca w współzawodnictwie w działalności Kulturalno - Oświatowej dla uczczenia 40 –lecia PRL – 19-12-1985r.
- 11.1997- dyplom pamiątkowy Koła Polskiego Związku Niewidomych w Zawierciu – 50 –lecie PZN w Polsce- 25-10-1997r.
- 12.2003- dla grupy wolontariatu działającego przy PZN Okręgu Śląskiego w Kole w Gliwicach od prezydenta Miasta Gliwice – grudzień 2003r.
- 13.2010 - Certyfikat dla członków Koła za ukończenie „Ścieżki wiedzy o roślinach egzotycznych” – 14-04-2012r.
Trofea sportowe:
- 1.1980 – trofeum sportowe RIN Start Bielsko Biała 1980r.
- 2.1980-1985 – Puchar przechodni dla najlepszego Okręgu od Zarządu Okręgu PZN w Olsztynie.
Okres przemian ustrojowych w Polsce, zmiany w organizacji pracy organizacji społecznych w tym okresie funkcje przewodniczącego Koła pełnili kolejno:
- 1996-1999 kol. Karol Kops
- 1999-2007 kol. Ireneusz Lutecki
- 2007-2011 kol. Karol Kops
- 2011 kol. Ireneusz Lutecki
W poprzednich latach bardzo dobrze układała się współpraca naszego Zarządu z zakładami pracy chronionej dla osób niewidomych i innymi przedsiębiorcami. Zmiany ustrojowe spowodowały, że one upadły, a nowe przepisy dotyczące działalności bardzo utrudniały przekazywanie środków finansowych i darowizn organizacjom społecznym.
W tej sytuacji Zarząd Koła dopasowując się do nowej rzeczywistości musi występować o przyznanie środków na działalność kulturalno – rehabilitacyjna z nowych źródeł tj. programów społecznych miasta, województwa i funduszy europejskich ogłaszanych corocznie głównie w internecie, w konkursach dla organizacji społecznych.
Obecnie w naszej działalności koncentrujemy się głównie na działalności rehabilitacyjnej i integracyjnej, na te cele możemy uzyskać dotacje. W okresie wiosenno – jesiennym są to wyjazdy autokarowe na kurso – szkolenia orientacji przestrzenno – słuchowej oraz aktywnej rehabilitacji ruchowej, uczestniczenie w maskowych imprezach integracyjnych.
Ponad to przez cały rok prowadzi się zajęcia kulturalno – oświatowe o szkoleniowe w świetlicy szkoleniowo – rehabilitacyjnej. Na zajęcia lub zawody sportowe poszczególni członkowie mogą wyjeżdżać indywidualnie bądź w ramach zadań i programów prowadzonych przez Okręg Śląski w Chorzowie.